Tìm hiểu về lập trình và vận hành máy tiện CNC đa trục

Máy tiện CNC đa trục là một công cụ gia công tiên tiến giúp tăng hiệu quả sản xuất bằng cách cho phép gia công đa hướng đồng thời. Vì đây là dòng máy có nhiều chức năng phức tạp, thực hiện các hoạt động phức tạp như tiện, phay và khoan trong một lần thiết lập nên để gia công hiệu quả đòi hỏi phải hiểu biết sâu sắc về kỹ thuật lập trình và vận hành.

Hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để nắm thêm kiến thức về lập trình và vận hành máy tiện CNC dòng đa trục bạn nhé!

Máy tiện CNC đa trục là gì?

Máy tiện CNC đa trục là loại máy tiện điều khiển số (CNC) có từ 3 trục trở lên (thường là X, Z, C, Y và trục phụ). Máy có thể thực hiện đồng thời nhiều nguyên công như tiện, khoan, taro, phay… chỉ trong một lần gá đặt. Nhờ đó, máy giúp:

• Rút ngắn thời gian gia công
• Giảm sai số lắp lại
• Tăng năng suất và chất lượng sản phẩm

Máy thường được tích hợp trục chính, trục phụ, đầu dao quay (live tool) và các trục Y, C, B… để gia công chi tiết phức tạp như trục vít, ống ren, chi tiết hàng không…

Các loại máy tiện CNC có đa trục phổ biến:

+ 2 trục (X, Z): cơ bản, chỉ tiện tròn, tiện ren…

+  3 trục (X, Z, C): thêm trục quay C để chia độ, phay mặt đầu

+  4 trục (X, Z, Y, C): có trục Y hỗ trợ phay lệch tâm

+  5 trục và hơn: tích hợp trục phụ, trục B (xoay bàn), hỗ trợ tiện đồng thời 2 đầu

Xem thêm: Review các dòng máy tiện CNC bán chạy nhất Việt Nam

Lập trình máy tiện CNC đa trục

Lập trình máy tiện CNC nhiều trục phức tạp hơn lập trình máy tiện CNC tiêu chuẩn do số lượng trục và chuyển động của dụng cụ tăng lên. Lập trình hiệu quả đảm bảo hoạt động trơn tru, giảm hao mòn dụng cụ và giảm thiểu lỗi.

• Phần mềm G-code và CAM

Hầu hết các máy tiện CNC có đa trục đều sử dụng G-code được tạo thông qua phần mềm CAM (Sản xuất hỗ trợ máy tính). Các phần mềm như Mastercam, Siemens NX và Fusion 360 giúp tự động tạo đường chạy dao, đảm bảo các chiến lược gia công được tối ưu hóa.

• Đồng bộ hóa nhiều trục

Trong máy tiện CNC có đa trục, lập trình phải đồng bộ hóa nhiều trục để tránh va chạm dao và đảm bảo chuyển đổi mượt mà. Trình tự các thao tác hợp lý giúp ngăn ngừa thời gian máy chạy không cần thiết.

• Tối ưu hóa đường chạy dao

Lập trình hiệu quả bao gồm việc giảm thiểu các chuyển động nhanh và tối ưu hóa các trình tự cắt. Sử dụng các chiến lược gia công tốc độ cao có thể cải thiện độ hoàn thiện bề mặt và giảm thời gian chu kỳ.

Vận hành máy tiện CNC đa trục

Vận hành đúng máy tiện CNC nhiều trục là điều cần thiết để đạt được độ chính xác, hiệu quả và tuổi thọ cao. Thực hiện theo các biện pháp sau đảm bảo quá trình sản xuất diễn ra suôn sẻ hơn với ít lỗi hơn.

Thiết lập và hiệu chuẩn máy

Trước khi chạy chương trình, việc thiết lập máy chính xác là rất quan trọng. Đảm bảo rằng tất cả các phôi được kẹp và căn chỉnh chính xác. Hiệu chuẩn các công cụ và bù trừ công việc giúp ngăn ngừa sai lệch và giảm tỷ lệ phế liệu.

Sử dụng các công cụ cắt chất lượng cao

Hiệu suất của máy tiện CNC đa trục phụ thuộc rất nhiều vào việc lựa chọn công cụ. Các công cụ cacbua và tráng phủ bền hơn và cung cấp hiệu suất cắt tốt hơn. Kiểm tra và thay thế thường xuyên các công cụ bị mòn giúp ngăn ngừa chất lượng hoàn thiện kém.

Sử dụng chất làm mát và thoát phoi thích hợp

Gia công đa trục tạo ra nhiều nhiệt và phoi hơn. Sử dụng chất làm mát phù hợp và đảm bảo thoát phoi thích hợp giúp ngăn ngừa quá nhiệt và hư hỏng công cụ. Một số máy tiện CNC nhiều trục đi kèm với hệ thống làm mát áp suất cao giúp tăng cường loại bỏ phoi.

Giảm thời gian chu kỳ để tăng năng suất

Một trong những lợi thế chính của máy tiện CNC nhiều trục  là khả năng giảm thời gian chu kỳ thông qua các hoạt động đồng thời. Sau đây là một số phương pháp để đạt được điều này:

• Xử lý song song: Nhiều máy tiện CNC có đa trục cho phép cắt nhiều mặt của phôi cùng lúc. Tận dụng trục chính đôi hoặc tháp pháo đôi giúp giảm đáng kể thời gian gia công.
• Giảm các chuyển động không cắt: Bằng cách tối ưu hóa khoảng cách di chuyển nhanh và giảm thiểu thay đổi công cụ, hiệu quả sản xuất có thể được cải thiện. Phần mềm CAM có thể mô phỏng các chuyển động để xác định các điểm dừng máy không cần thiết.
• Chiến lược gia công thích ứng: Sử dụng tốc độ nạp liệu thích ứng và các thông số cắt thông minh giúp duy trì tải cắt ổn định, cải thiện cả tốc độ và tuổi thọ của công cụ.

Những lưu ý khi vận hành máy tiện CNC có đa trục

• Lập kế hoạch đường chạy dao kém có thể khiến dao bị hỏng hoặc cắt không hiệu quả. Luôn mô phỏng quy trình gia công trong phần mềm CAM trước khi thực hiện.
• Mỗi máy tiện CNC đa trục có giới hạn di chuyển và khả năng quay cụ thể. Bỏ qua những hạn chế này có thể dẫn đến lỗi chương trình.
• Việc duy trì tình trạng của máy tiện CNC nhiều trục đòi hỏi phải bảo dưỡng thường xuyên, bao gồm bôi trơn, kiểm tra căn chỉnh và cập nhật phần mềm.
• Không đứng gần máy khi chạy auto
• Sử dụng kính và trang phục bảo hộ
• Luôn kiểm tra lại trục dao trước khi nhấn “Cycle Start”
• Chọn dao cụ phù hợp với từng bước gia công

Tóm lại, việc thành thạo lập trình và vận hành máy tiện CNC nhiều trục là điều cần thiết để cải thiện hiệu quả sản xuất và đạt được gia công chính xác. Bằng cách tối ưu hóa các kỹ thuật lập trình, giảm thời gian chu kỳ và tích hợp các công nghệ thông minh, các nhà sản xuất có thể tối đa hóa tiềm năng của máy tiện CNC đa trục.

Trên đây, chúng tôi vừa chia sẻ về lập trình và vận hành máy tiện CNC đa trục, nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc cần tư vấn máy CNC hãy liên hệ ngay với TULOCTECH để được hỗ trợ nhé!