Khám phá
Mất tín hiệu encoder CNC – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục
Mất tín hiệu encoder CNC cũng là một trong những lỗi kỹ thuật thường gặp khi gia công trên máy CNC. Vậy nguyên nhân gây mất tín hiệu encoder CNC là gì và cần làm gì để khắc phục? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây của TULOCTECH!
Mất tín hiệu encoder CNC là gì?
Encoder là thiết bị mã hoá giúp tạo ra tín hiệu kỹ thuật số nhằm đáp ứng các nhu cầu gia công và chuyển động trên máy CNC. Khi được gắn trên động cơ servo hoặc trục chính của máy CNC sẽ giúp chuyển đổi tín hiệu đồng thành tín hiệu số hoặc tín hiệu xung.
Nhờ đó, giúp máy CNC duy trì khả năng gia công ổn định, đảm bảo độ chính xác cao. Khi mất tín hiệu encoder, hệ thống điều khiển sẽ không nhận được dữ liệu phản hồi, dẫn đến sai số hoặc dừng máy.
Dấu hiệu nhận biết tình trạng mất tín hiệu encoder CNC
Khi máy CNC xảy ra tình trạng mất tín hiệu encoder, máy sẽ không thể nhận tín hiệu phản hồi chính xác từ trục servo. Tình trạng này ngay khi xảy ra sẽ phát sinh rất nhiều dấu hiệu như:
- Máy hiển thị cảnh báo lỗi trên màn hình điều khiển như “Encoder Alarm”, “Servo Alarm”;
- Không thể khởi động trục servo hoặc quay giật cục bộ;
- Tín hiệu encoder chập chờn khiến hệ thống trục chính chạy sai lệch vị trí, khiến chi tiết cắt sai kích thước, bề mặt phôi xuất hiện bất thường, thô nhám;
- Máy CNC phát ra âm thanh ồn ào và rung lắc bất thường;
- Tốc độ trục chính không phù hợp với yêu cầu gia công, nhanh chậm bất thường, gây ảnh hưởng đến độ chính xác gia công;
- Máy CNC dừng khẩn cấp khi mất tín hiệu encoder CNC hoàn toàn;
Nguyên nhân gây mất tín hiệu encoder CNC
Có rất nhiều nguyên nhân gây mất tín hiệu encoder CNC, có thể kể đến một số nguyên nhân phổ biến sau:
1. Đứt cáp hoặc jack kết nối bị lỏng
Tình trạng cáp nối bị đứt hoặc lỏng lẻo sẽ gây mất tín hiệu và gián đoạn đồng bộ, ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình gia công. Đây cũng chính là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra mất tín hiệu encoder CNC.
2. Nguồn cấp encoder không ổn định
Encoder thường cần sử dụng nguồn điện chuẩn, khoảng 5V hoặc 12V DC mới có thể cảm biến và hoạt động chính xác. Nếu không đáp ứng về nguồn cấp điện, sẽ gây mất tín hiệu encoder, làm giảm tín hiệu phản hồi và mất hoàn toàn nếu không được kiểm tra, bảo trì định kỳ.
3. Encoder bị hỏng cảm biến quang hoặc từ
Encoder có thiết kế tối ưu với phần quang có đĩa mã hóa rất nhạy, chỉ cần bụi bẩn, dầu mỡ hoặc rung động mạnh cũng có thể gây sai lệch tín hiệu. Còn với encoder từ, nếu nam châm hoạt động lâu ngày dẫn đến giảm từ tính và mất khả năng phát hiện vị trí.
4. Lỗi điều khiển driver servo
Ngay cả khi encoder hoạt động bình thường, nhưng driver servo hoặc bo mạch điều khiển không nhận hoặc xử lý được tín hiệu thì cũng coi như mất phản hồi. Nguyên nhân có thể do linh kiện điện tử hỏng, quá nhiệt hoặc tụ điện xuống cấp. Lỗi này phức tạp hơn và cần chuyên gia kỹ thuật kiểm tra.
5. Các tác động cơ học như va chạm hoặc rung động mạnh
Encoder thường gắn trực tiếp trên trục động cơ, nếu máy va chạm rung mạnh hoặc căn chỉnh sai lệch sẽ dẫn đến bị lệch. Lúc này, tín hiệu thu được quá kém hoặc không có tín hiệu dẫn đến sai lệch khi gia công.
Cách khắc phục tình trạng mất tín hiệu encoder CNC
Sau khi đã xác định được nguyên nhân gây mất tín hiệu encoder CNC, hãy tiến hành xử lý khắc phục càng sớm càng tốt để ngăn chặn phát sinh các hỏng hóc nghiêm trọng hơn.
1. Kiểm tra cáp tín hiệu và jack cắm
Đầu tiên, cần kiểm tra toàn bộ dây dẫn từ encoder về driver hoặc bộ điều khiển. Nếu phát hiện dây bị gãy, chập ngầm, hay jack cắm lỏng thì cần thay thế hoặc siết chặt ngay. Đây là bước xử lý nhanh và thường khắc phục được hầu hết lỗi cơ bản.
2. Thay đổi nguồn cấp cho encoder ổn định
Để kiểm tra xem nguồn điện áp cấp cho máy CNC có phù hợp hay không, có thể sử dụng đồng hồ đo điện áp chuyên dụng. Việc đo kiểm chính xác sẽ giúp nguồn điện cấp cho encoder liên tục và chính xác.
3. Vệ sinh và bảo dưỡng encoder
Với dòng encoder quang, phải thường xuyên vệ sinh, loại bỏ dầu mỡ, bụi bẩn và tạp chất gây cản trở sự hoạt động của cảm biến. Ưu tiên sử dụng khí nén và dung dịch vệ sinh chuyên dụng để làm sạch, đồng thời kiểm tra tình trạng trục quay.
4. Thay encoder mới khi bị hỏng
Nếu encoder bị nứt vỡ, lệch trục hoặc cảm biến bên trong hỏng thì bắt buộc phải thay thế. Nên lựa chọn encoder chính hãng, đúng model và thông số kỹ thuật theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Việc thay mới kịp thời giúp máy CNC trở lại trạng thái ổn định.
5. Kiểm tra driver servo
Nếu đã thay mới encoder nhưng lỗi mất tín hiệu vẫn tồn tại, rất có thể là do driver servo bo mạch hư hỏng nghiêm trọng. Tốt nhất nên liên hệ với các chuyên gia kỹ thuật chuyên nghiệp để được khắc phục kịp thời, trước khi phát sinh lỗi nghiêm trọng hơn.
6. Căn chỉnh encoder đúng kỹ thuật
Nếu encoder lắp lệch tâm hoặc trục bị rung lắc sẽ làm tín hiệu không ổn định. Do đó, sau khi lắp đặt hoặc bảo trì, cần căn chỉnh lại encoder đúng vị trí, đảm bảo trục quay đồng tâm và khớp nối chắc chắn. Điều này giúp duy trì tín hiệu ổn định lâu dài.
7. Điều chỉnh tối ưu các thông số gia công
Một số trường hợp encoder mới hoặc driver mới lắp đặt cần cấu hình lại tham số trong hệ thống CNC. Kỹ thuật viên cần vào phần cài đặt để đồng bộ hóa thông số với phần cứng mới. Đây là bước quan trọng để hệ thống nhận diện và vận hành chính xác.
8. Thực hiện bảo trì định kỳ
Để ngăn chặn lỗi mất tín hiệu encoder phát sinh lần nữa gây ảnh hưởng đến chất lượng gia công, hãy lên kế hoạch định kỳ cho hệ thống servo và cả cảm biến encoder. Việc ngăn chặn các lỗi tiềm ẩn và sửa chữa ngay từ sớm sẽ giúp ngăn ngừa các sự cố bất ngờ, giảm thời gian dừng máy.
Mất tín hiệu encoder CNC kéo dài sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình gia công và giảm chất lượng sản phẩm. Để khắc phục tình trạng này, hãy nhanh chóng kiểm tra và khắc phục. Nếu không thể xử lý, hãy liên hệ ngay các đơn vị cung cấp dịch vụ sửa chữa máy CNC chuyên nghiệp để được hỗ trợ.
TULOCTECH tự hào là đơn vị có hơn 15 năm trong lĩnh vực phân Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phân phối, lắp đặt và sửa chữa máy CNC, chúng tôi đã trở thành đối tác tin cậy của nhiều doanh nghiệp sản xuất, gia công cơ khí chính xác tại Việt Nam.
- Đội ngũ kỹ thuật viên tay nghề cao, giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, chuyên xử lý các sự cố trục chính
- Đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại, đảm bảo quá trình kiểm tra và sửa chữa nhanh chóng, chính xác
- Cung cấp dịch vụ sửa chữa và kiểm tra bảo dưỡng trọn gói, thay thế linh kiện chính hãng theo yêu cầu của khách hàng
- Cam kết đem lại hiệu quả, giúp khách hàng giảm thiểu tối đa thời gian máy ngừng hoạt động.
Nếu doanh nghiệp của bạn đang gặp tình trạng trục chính CNC giảm tốc độ đột ngột, hãy liên hệ ngay với TULOCTECH để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời nhé!
- Trụ Sở Chính: 451 Lý Thường Kiệt, Phường Tân Hoà, TP. HCM
- Chi nhánh TLT – Hồ Chí Minh: 197 Võ Văn Bích, Xã Phú Hòa Đông, TP. HCM
- Chi Nhánh TLT – Hà Nội: Km6 Võ Văn Kiệt, Xã Phúc Thịnh, Thủ đô Hà Nội
- Chi nhánh TLT – Bắc Ninh: Đ. Lê Thái Tổ, Phường Võ Cường, Tỉnh Bắc Ninh (Kế bên Honda, đối diện Toyota)
- Hotline: 1900.98.99.06
