Hướng dẫn thực hiện gá phôi và đo phôi trên máy CNC chi tiết

Gá phôi và đo phôi trên máy CNC đúng kỹ thuật là bước quan trọng quyết định độ chính xác, độ ổn định và chất lượng sản phẩm trong lĩnh vực gia công cơ khí chính xác. Và đây cũng chính là một trong những thao tác bắt buộc mà KTV vận hành máy CNC phải thực hiện trước khi lập trình và chạy máy. Để thực hiện gá phôi và đo phôi trên máy CNC đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây của TULOCTECH.

Gá phôi CNC là gì? Vì sao cần phải gá phôi đúng kỹ thuật?

Gá phôi CNC là bước cố định phôi đúng vị trí và chắc chắn để đảm bảo quá trình gia công diễn ra suôn sẻ. Việc gá phôi có thể được sử dụng bằng nhiều loại thiết bị như eto, mâm cặp, các loại thiết bị đồ gá chuyên dụng hoặc hệ thống kẹp nhanh tối ưu. Mục đích của việc gá phôi trên máy CNC đó là giữ chặt, cố định phôi tại vị trí, đảm bảo phôi không rung lắc, xê dịch hay lệch khỏi vị trí ban đầu trong quá trình gia công.

Bước này tuy đơn giản nhưng nếu thực hiện không đúng kỹ thuật, gá phôi sai vị trí sẽ khiến chi tiết được gia công ra lệch kích thước, không đúng biên dạng theo yêu cầu, rung dao hoặc vỡ phôi, hư hỏng dao cụ. Ngược lại, thực hiện gá phôi đúng kỹ thuật giúp giảm thiểu sai số xuống mức thấp nhất, tăng độ chính xác cho bề mặt chi tiết. Ngoài ra, thực hiện gá phôi đúng kỹ thuật còn giúp rút ngắn thời gian setup trước gia công và đảm bảo độ chuẩn xác khi gia công.

List các dụng cụ gá phôi CNC thông dụng

Trong gia công cơ khí chính xác bằng máy công cụ CNC, việc lựa chọn các loại dụng cụ gá phôi để sử dụng là rất quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất gia công. Do đó, người vận hành cần hiểu rõ tính chất của từng nhu cầu gia công để chọn lựa dụng cụ gá phù hợp.

Dưới đây là một số dụng cụ phổ biến:

• Ê tô: Đây là thiết bị gá phôi thông dụng nhất dùng cho máy phay CNC, có 2 loại là ê tô cơ và ê tô thủy lực, thích hợp dùng cho gia công các chi tiết phôi nhỏ, trung bình, đảm bảo duy trì lực kẹp ổn định
• Mâm cặp 3 chấu hoặc 4 chấu: Đây là thiết bị gá phôi dùng trên máy tiện CNC, dùng để kẹp các chi tiết tròn, vuông hoặc có hình dạng đặc biệt.
• Thiết bị đồ gá chuyên dụng: Có thiết kế đặc biệt dành riêng cho gia công các chi tiết, sản phẩm hàng loạt, có khả năng hỗ trợ tốt việc tăng tốc độ gá phôi và đảm bảo độ chuẩn xác trong từng chi tiết.
• Hệ thống pallet thường chỉ dùng nhiều trong gia công hàng loạt, với các nhu cầu cần thay phôi nhanh và chuẩn xác.

XEM NGAY: Top 5 máy phay CNC tốc độ cao bán chạy nhất Việt Nam

Quy trình gá phôi trên máy CNC đúng chuẩn kỹ thuật

Quy trình gá phôi CNC tiêu chuẩn đúng kỹ thuật sẽ bao gồm 5 bước cơ bản sau:

Bước 1: Kiểm tra bề mặt phôi

Trước tiên, cần phải vệ sinh bề mặt phôi và bề mặt đồ gá sạch sẽ. Vì đây là 2 bề mặt sẽ tiếp xúc trực tiếp với nhau, nếu có sự xuất hiện của phoi kim loại, bụi bẩn hoặc các tạp chất khác sẽ khiến phôi không được nằm thẳng, dễ xê nhích phát sinh sai lệch dù rất nhỏ. Hậu quả làm ảnh hưởng đến kích thước của sản phẩm đầu ra với số lượng lớn.

Bước 2: Xác định vị trí gá 

Chọn lựa vị trí bằng phẳng có độ ổn định cao để gá phôi, nên ưu tiên chọn các mặt chuẩn của phôi để đảm bảo phôi được cố định vững, không bị xoay hoặc rung lắc trong quá trình cắt.

Bước 3: Cố định với lực kẹp phù hợp

Đảm bảo sử dụng lực kẹp phải đủ, không quá nhẹ cũng không quá mạnh để giữ phôi chắc chắn, hiệu quả mà không làm biến dạng phôi. Đặc biệt, đối với các phôi có kích thước mỏng, có thể kết hợp với đồ gaj1 hỗ trợ hoặc đệm chuyên dụng để tránh không làm cong vênh phôi khi siết chặt để cố định.

Bước 4: Kiểm tra lại 

Sau khi gá đặt, phải kiểm tra lại độ vuông góc và độ song song giữa phôi và bàn làm việc bằng đồng hồ so để đảm bảo độ chính xác trong toàn bộ quá trình gia công.

Bước 5: Test rung động trước khi chạy chính thức 

Cho gia công thử ở tốc độ thấp và quan sát kỹ xem phôi có bị lỏng lẻo hay xê dịch không. Nếu có phải điều chỉnh ngay lại lực kẹp hoặc vị trí gá để đảm bảo không gây sai số khi gia công.

Đo phôi CNC là gì? Mục đích của việc đo phôi

Đo phôi CNC là quy trình đo để xác định điểm gốc gia công (thuật ngữ chuyên ngành CNC gọi là Zero Point), thường là điểm X0, Y0, Z0 trên máy. Đây là một trong những bước quan trọng để đảm bảo chương trình CNC chạy đúng theo chương trình đã thiết lập sẵn.

Tầm quan trọng của việc đo phôi đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật là:

• Hạn chế phát sinh các lỗi lỗi lệch dao, sai lệch về kích thước hoặc ngừng máy đột ngột
• Đảm bảo duy trì đường chạy dao theo đúng chương trình CNC
• Tối ưu thời gian setup và quy trình gia công, nhất là trong sản xuất hàng loạt
• Đảm bảo quy trình gia công chuẩn xác và đảm bảo an toàn cho người vận hành lẫn máy công cụ.

Các dụng cụ đo phôi CNC sử dụng phổ biến

Để thực hiện đo phôi CNC hiệu quả, kỹ thuật viên thường sử dụng:

• Bập dòng: dùng để xác định vị trí cạnh phôi với độ chính xác lên đến ±0.01mm
• Cảm biến đo phôi, thường có sẵn trên máy CNC, với khả năng tự động đo phôi và thiết lập tọa độ
• Đồng hồ so dùng để kiểm tra mặt chuẩn hoặc độ vuông góc
• Thước cặp hoặc panme dùng để kiểm tra kích thước phôi trước khi gia công

Hướng dẫn quy trình đo phôi trên máy CNC đúng kỹ thuật

• Bước 1: Xác định điểm gốc cần đo tuỳ theo từng bản vẽ kỹ thuật, nhằm giúp giảm thiểu sai số và sai lệch trong toàn bộ quá trình gia công
• Bước 2: Đo thông số trục X, Y bằng cách di chuyển dao đến gần vị trí cạnh phôi, sử dụng cảm biến xác định cạnh phôi. Sau khi hoàn thành, nhập giá trị bù theo đường kính đã xác định được để đưa về toạ độ gốc là X0 và Y0.
• Bước 3: Đo kích thước chiều cao để xác định mặt chuẩn Z trước khi gia công. Vì đây là thông số cực kỳ quan trọng vì nếu Z sai lệch sẽ rất dễ xảy ra sai số.
• Bước 4: Kiểm tra hệ toạ độ sau khi đã thiết lập gốc bằng cách chạy thử không tải (dry run) để đảm bảo chương trình chạy đúng, hạn chế tối đa va chạm.

Hy vọng bài viết trên đây của TULOCTECH đã cung cấp cho Quý bạn đọc những thông tin về cách gá phôi và đo phôi trên máy CNC đúng chuẩn kỹ thuật. Nắm vững kỹ thuật này sẽ giúp quy trình đo đạc và chuẩn bị setup trước gia công đạt hiệu quả cao. Nếu cần hỗ trợ thêm các vấn đề liên quan, hãy liên hệ với TULOCTECH ngay nhé!

CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT MTV TÚ LỘC 

• Trụ Sở Chính: 451 Lý Thường Kiệt, Phường Tân Hoà, TP. HCM
• Chi nhánh TLT – Hồ Chí Minh: 197 Võ Văn Bích, Xã Phú Hòa Đông, TP. HCM
• Chi Nhánh TLT – Hà Nội: Km6 Võ Văn Kiệt, Xã Phúc Thịnh, Thủ đô Hà Nội
• Chi nhánh TLT – Bắc Ninh: Đ. Lê Thái Tổ, Phường Võ Cường, Tỉnh Bắc Ninh (Kế bên Honda, đối diện Toyota)
• Hotline: 1900.98.99.06